Bulgaristan

KıRMıZı

TeK BaşıNa CUMHURİYET

V.I.P

• 27 Ksm 2008

• #1

Bulgaristan (Bulgarca: България, Bılgariya), Balkanlar'da yer alan ülke. Batıda Sırbistan ve Makedonya, doğuda Karadeniz, kuzeyde Romanya, güneyde Yunanistan güneydoğuda Türkiye ile çevrilidir. 110 bin 994 kilometrekarelik yüzölçümüyle Avrupa'nın en büyük 16. ülkesidir. Balkan, Rodop ve Rila gibi dağlar yüzey şekillerini belirler. Rila üzerindeki Musala tepesi Balkanların en yüksek noktasıdır. Kuzeydeki Tuna Ovası ve güneydeki Yukarı Trakya Ovası da Bulgaristan'ın alçak ve verimli bölgeleridir.


Bulgaristan tarihi

Rila Manastırı (Dünya mirası)

Kutsal Tapınak Kalıntıları

II. Dünya Savaşı'nda Bulgaristan
​

Bulgaristan'ın ilk sakinleri Hint-Avrupa kökenli bir kavim olan Traklardır. Milatla birlikte ülke önce Roma İmparatorluğu, sonraysa Bizans İmparatorluğu egemenliğine girer. Aristokratik tabakayı oluşturan Bulgarlar bir süre sonra Slavlaşarak dillerini, 10. yüzyıldan itibaren de Ortodoksluğu kabul edip dinlerini bırakarak asimile olmuşlardır.

Bizans İmparatorluğu yıkılıncaya değin Bizans ile savaşıp hâkimiyet alanlarını genişleten Bulgarlar, 1018-1186 yılları arasında yeniden Bizans İmparatorluğu'nun egemenliğine girmiştir. 14. yüzyılda Türklerin Rumeli'ye çıkmasından sonra bağımsızlıklarını yitirerek Osmanlı Devleti'nin egemenliğine girmişlerdir.

Osmanlı Devleti'nin gerilemeye başlaması ve Çarlık Rusya’sının da desteğiyle, Balkanların tümünde olduğu gibi Bulgaristan'da da ulusal kurtuluş hareketi alevlenmiş, 93 Harbi'nden yenilgiyle çıkan Osmanlı Devleti, Bulgaristan'ı 1878 yılında içişlerinde bağımsız prenslik olarak, 1908 senesinde ise tam bağımsız çarlık olarak tanımıştır.

I. Dünya Savaşı'nda Osmanlılarla aynı cephede savaşa katılan Bulgaristan, II. Dünya Savaşı'na da Almanya saflarında katılarak her iki savaştan da yenilgiyle çıkmıştır.

II. Dünya Savaşı'nın ardından Balkanlar'da ilerleyen Sovyet ordusunun da yardımıyla Georgi Dimitrov önderliğinde sosyalist rejime geçen ülke, soğuk savaş yıllarında Varşova Paktı'nın üyesi olarak kalmıştır.

Doğu Bloku'nun çözülmesiyle 1990 yılında sosyalist rejimin yıkıldığı Bulgaristan, komşusu Türkiye ile olan ilişkilerini oldukça olumlu bir temele oturtmuştur. Ülke 1 Ocak 2007 yılında Avrupa Birliği'ne katılmıştır.

Coğrafya

Balkan Dağları (Stara Planina) Bulgaristan'ı kuzeyde Tuna platosu, güneyde ise Trakya platosu olarak kabaca iki coğrafi bölgeye ayırır. Oldukça dağlık bir coğrafyaya sahip olan güney Bulgaristan'da Rodop ve Rila sıradağları yer alır. Ülkenin ve Balkanların en yüksek dağı olan 2925 metre rakımlı Musala Dağı da burada bulunmaktadır.

Ülkenin en önemli ırmağı olan Tuna Nehri, aynı zamanda Romanya-Bulgaristan sınırını oluşturur. Bulgaristan sınırları içerisinde doğup, Yunanistan-Türkiye sınırını oluşturarak Ege Denizi'ne dökülen Meriç (Maritsa) Bulgaristan'ın bir diğer önemli akarsuyudur.

İlleri

Bulgaristan'ın İlleri
1. Blagoyevgrad
2. Burgaz
3. Dobriç
4. Gabrovo
5. Hasköy
6. Kırcaali
7. Köstendil
8. Lofça
9. Montana
10. Pazarcık
11. Pernik
12. Plevne
13. Filibe
14. Razgrad
15. Rusçuk
16. Şumnu
17. Silistre
18. Sliven
19. Paşmaklı
20. Sofya (Başkent)
21. Sofya
22. Eski Zağra
23. Eski Cuma
24. Varna
25. Tırnova
26. Vidin
27. Vratsa
28. Yambol​

Ekonomi

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/tr/timeline/8a016628a22576176a76338e75bcd9cc.png[/IMG

[IMG]http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Sofia_metro_at_Musagenitsa.jpg/800px-Sofia_metro_at_Musagenitsa.jpg
Sofya Metrosu

Kırcaali​

1990'a değin devlet yönetiminde sosyalist ekonominin hâkim olduğu ülke, Doğu Bloğu' nun çözülmesi sonucu Sovyet pazarını kaybetmesi ve kapitalist ekonomiye eklemlenme sorunları nedeniyle 90'lı yıllar boyunca milli gelirin % 70'e yakın küçüldüğü çok ağır bir ekonomik bunalım yaşamıştır. Bulgar ekonomisi, 90'lı yılların sonundan itibaren toparlanma sürecinde ve Avrupa ülkeler arası en hızlı büyüyen ekonomileri arasında yer alır

Çöken eski sistemin yerine, yeni sistemin yerleşmesinin sancılarını yaşayan Bulgaristan, Polonya ve Rusya gibi şok ekonomik paketler uygulamadı. Daha muhafazakâr bir ekonomik reform paketleri uyguladı.

2004 itibari ile NATO üyesi olan Bulgaristan 01 Ocak 2007' de de AB'nin tam üyesi olmuştur.

Din

Bulgaristan ulusunun büyük bir oranı Ortodoks Hıristiyan'dır.
1 Mart 2001 tarihindeki kişi sayımında
Ortodoks: 6.552.751,
Katolik: 43.811,
Protestan: 42.308,
Müslüman: 966.978,
Diğerler: 14.937 olarak kaydedilmiştir

4 Aralık 1992'de yapılan kişi sayımında ilk kez Aleviler ayrı bir öbek olarak sayılmış ve 83.537 kişi kendini Alevi olarak tanıtmıştır.

Etnik Yapı

Nüfusun etnik dağılımı ise şu şekildedir:
Bulgarlar: 6.655.210 (%83,9),
Türkler: 747 000 (%9,4),
Romanlar: 370.908 (%4,7),
Ruslar: 15.595,
Ermeniler: 10.832,
Ulahlar: 10.566,
Makedonlar: 5.071,
Yunanlılar: 3.408,
Ukraynalılar: 2.489,
Yahudiler: 1.363,
Rumenler: 1.088,
Diğerler: 18.792 olarak kaydedilmiştir.

131,531 olarak kendilerini ilan Müslüman Bulgarlar (Pomaklar). Pomaklar, Türkler gibi Müslüman'dırlar.

Kültür

Çağdaş Bulgar kültürü Trak, Slav ve Bulgar kültürünün bir karışımı olsa da Yunan, Roma, Osmanlı ve Kelt kültüründen de etkilenmiştir. Trak eserleri pek çok lahit ve altın hazineyi içerir. Ülkenin sınırları Roma İmparatorluğu'nun Moesia, Trakya ve Makedonya eyaletlerini içerir ve pek çok arkeolojik keşif Roma dönemine dayanır, buna rağmen Antik Bulgarlar da müzik ve erken dönem mimaride etki bırakmışlardır. Birinci ve İkinci Bulgar İmparatorlukları Slav kültürü egemenliği altındaydı, ve Preslav ve Ohrid Edebiyat okulları sayesinde Doğu Ortodoks Slav dünyasında edebi ve kültürel anlamda büyük bir iz bıraktılar. Doğu Avrupa ve Asya'da pek çok ülkede kullanılan Kiril alfabesi bu edebiyat okullarında şekillendi.

Avrupa'daki en eski ve dünyadaki altıncı en eski şehir olan ve en az MÖ 3000'den beridir yerleşim barındıran Filibe'de bir Antik Roma tiyatrosu​

Büyük öneme sahip bir tarihsel kalıntı, Varna Nekropolü'nden çıkarılmış ve MÖ 5. binyıldan kalmış olan, dünyanın en eki işlenmiş altın hazinesidir.

Resim, müzik ve edebiyat

Ülkenin Orta Çağ'a kadar uzanan bir müzik tarihi vardır. Yoan Kukuzel (c. 1280–1360), Orta Çağ Avrupası'nın bilinen en eski bestecilerinden biridir. Ulusal halk müziği ayırt edilebilen bir sese sahiptir ve çeşitli gelenksel müzik aletleri kullanır, bunların arasında gadulka, gayda, kaval ve davul vardır. Bulgar Devlet Televizyonu Kadın Ses Korosu, en başarılı halk müziği toplululuklarından biridir ve 1960'ta bir Grammy Ödülü almıştır.

 

Suskun

V.I.P

V.I.P

• 4 Ock 2010

• #2

Bulgaristan kültürü
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Bulgaristan'da sanat, edebiyat ve mimari alanlarda sosyalist gerçekçiliğin ve resmi komünist estetik anlayışının ilkeleri uygulandı. Daha önce, edebiyat ulusçu hareketler doğrultusunda gelişirken, resim XIX. yüzyıl sonuna kadar Bizans ve Osmanlı geleneklerini yaşattı....
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Bulgaristan'da sanat, edebiyat ve mimari alanlarda sosyalist gerçekçiliğin ve resmi komünist estetik anlayışının ilkeleri uygulandı. Daha önce, edebiyat ulusçu hareketler doğrultusunda gelişirken, resim XIX. yüzyıl sonuna kadar Bizans ve Osmanlı geleneklerini yaşattı. XIX. yüzyılda Avrupa resim akımlarıyla tanışan Bulgar ressamlar ülkenin toplumsal sorunlarına büyük ilgi duymaya başladılar. Her ne kadar Karadeniz kıyısındaki bazı oteller modern Batı üslubunda yapılmışlarsa da, modern Bulgar mimarisi Sovyet mimarisini anımsatır. Buna karşılık geleneksel sanat ürünleri, özellikle de süslemeler ön plana çıkar. Seksenli yılların sonunda gerçekleşen rejim değişikliğinden sonra, sivil görevlerinin getirdiği yükümlülükler altında ezilmiş ya da siyasal görüşleri açısından hükümetle anlaşmazlığa düşmüş sanatçılar, kopmuş oldukları dünya sanat ve kültürüyle yeniden bağlantı kurma olanağına kavuşmuşlardır.

 

Suskun

V.I.P

V.I.P

• 14 Mrt 2010

• #3

Bulgarca Günlük Konuşma Cümleleri

• Merhaba - Zdravei/Zdrasti
• Güle güle - Dovijdane, Sbogom
• Görüşürüz - Doskoro, Çiao
• Günaydın - Dobrutro
• İyi günler - Dobar den
• İyi akşamlar - Dobar veçer
• İyi geceler - Leka noşt
• Evet - Da
• Hayır - Ne
• Teşekkürler - Blagodarya
• Bir şey değil - Molya
• Lütfen - Ako obiçate
• Pardon; özür dilerim - İzvinete/İzviniavaite
• Anne - maika
• Baba - başta
• Eş; karı - sapruga
• Eş; koca - saprug
• Erkek çocuk - sin
• Kız çocuk - daşteria
• Arkadaş - priatel
• ... konuşuyor musunuz - Govoriş li...
• İngilizce - angliiski
• Almanca - nemski
• İspanyolca - ispanski
• Fransızca - frenski
• Çince - kitaiski
• Ben - az
• Biz - nie
• Sen - ti
• Siz (tekil) - Vie
• Siz (çoğul) - Vie
• Onlar - te


• Bu [Bulgarca] nasil soylenir? - Kak şte kajesh tova na [balgarski]?
• Tuvalet nerede? - Kade e toaletnata?
• Adınız nedir? - Kak se kazvaş?
• Tanıştığımıza memnun oldum - Priatno mi e.
• Çok teşekkürler - Blagodarya vi mnogo
• Anlamıyorum - Ne razbiram
• Nasılsınız? - Kak si?
• İyi - Dobre
• Kötü - Zle/Losho
• Şöyle böyle - Gore-dolu

 

Suskun

V.I.P

V.I.P

• 23 Ags 2010

• #4

BULGAR MUTFAĞINDAKi TEMEL ÖZELLiK LEZZET ZENGiNLİĞİ

Bulgar ulusu değişik etnik topluluklardan oluşuyor ve her birinin Bulgar mutfağına farklı katkısı var. Buna tarihi mirası da ekleyince ortaya bir lezzet zenginliği çıkıyor.

Bulgaristan’ın, Slav özellikleri ile Akdeniz mutfağını, Osmanlı’ dan kalma Türk yemekleriyle Bağımsızlık sonrasında yaygı nlaşan Avrupa lezzet örneklerini içinde barındıran ve hepsini uyum içinde kullanan özgün bir mutfak geleneği var. Genelde Bulgar mutfağı oldukça dengeli. Hem et yemekleri, hem sebzeli yemekler, hem de sütlü ürünler bol miktarda tüketiliyor. Genellikle, Bulgar mutfağında kısa sürede pişirme yöntemleri ve fırın, önemli bir yer tutuyor. Bir başka özellik de, lezzet arttıran katkıların oldukça yaygı n olması. Pek çok yemekte taze ya da koyulaştırılmış süt, soğan ve sarımsak da önemli bir yer tutuyor. Çubritza yani kekik çok kıymetli, aynı şekilde maydanoz, nane ve dereotu da.

Keyifli bir kahvaltı

Bulgar kahvaltıları hem bol çeşitli, hem de bol keyişi. Kahve, çay, süt, reçel, tereyağı, zeytin, peynir, sucuk, salam, jambon, sosis, pastı rma. Bulgarlar için kahve, özellikle sabahları önemli. Çok kaliteli olan Bulgar peynirleri ise ülke dışında bile popüler. Özellikle, Kaşkaval adıyla bilinen kaşar peyniri birçok ülkeye ihraç ediliyor. Trakya usulü bir Beyaz Peynir olan Sirene ise, hemen hemen bütün salataların ve kahvaltıların olmazsa olmazı.

Bulgaristan'da geleneksel yemekler çorba, mevsim sebzeleri eşliğinde soslu, kızarmış ya da fırında pişirilmiş et ve ızgaralar ve börek. Domuz etiyle yapılan Kebapçe isimli kebap türü çok lezzetli. Filibe deyince de Türkiye’de ilk akla gelen şey köfte. Ana yemekte iki temel kategori var: Izgara et ve tencere yemeği. Tencere yemekleri toprak kaplarda uzun süre pişirilerek yapılıyor: kavurma (et-sebze karışımı), güveç, musakka, türlü gibi.

İyi bir akşam yemeği aperatifle başlıyor. Genellikle rakiya, mastika veya votka’ya bol meze çeşitleri eşlik ediyor. Örneğin Patlıcan ezmesi çok popüler. Patlıcana sarmı sak ve sıvı yağ ekleniyor. Sıcak giriş yemekleri; Biber ya da kabak dolması, asma yaprağı veya lahana ile yapılan sarma’lar, pane türleri, sarmısaklı kabak, patlıcan ya da çok makbul olan beyin kızartması vs. Mişmaş da çok tüketilen bir yiyecek. Yumurta, domates ve biber aynı anda pişirilerek yapılı- yor. Bizim menemen’imiz yani. Kış yemekleri ise daha ağır: lahanalı domuz eti, kuru fasulye, sulu köfte gibi.

Bol çeşitli ve leziz çorbalar, Bulgar mutfağının çok temel bir unsuru. Hem öğle, hem akşam yemeklerinde tüketiliyor. Süslü-işlemeli pişmiş topraktan kaselerde sunuluyor. Pileşka (tavuk çorbası), Bob Çorba ya da manastirska (kuru fasulye çorbası) ve işkembe çorbası rağbette. işkembe çorbası, bol içkili gecelerin ardından, sabahları da tüketiliyor. Isırgan otu çorbası (koprivena), ıspanak çorbası (spanaçena), kuzu ciğeri çorbası, balık çorbası, paça çorbası, kurban çorbası şeklinde liste uzayıp gidiyor.

Tatlılar arasında, baklava ya da kadayıf gibi Doğu tatlıları da var, krem karamel ve krep gibi Avrupa tatlıları da. Kişa (yağlı, yumurtalı kızarmış hamur işi), ponichka (pudra şekerli ya da içinde marmelat tarzı tatlılar olan yağda kızartılmış börek) ve gevrek (susamlı, yuvarlak bir çeşit çörek) sayabileceğ imiz diğer tatlılardan.

NAZDRAVE! (Sağlığınıza)

Aile ve arkadaşlık bağlarının güçlü olması, konukseverlik, geleneklere düşkünlük, yani beraberliklerin önemsenmesi, mutfak kültürünü de etkiliyor. Çok sayıda kutlama, bayram ve özel gün, hatta her türlü bahane, insanları bir yemekte aynı masa etrafında buluşturuyor. Aynı masa etrafında buluşmanı n olmazsa olmazı da bir şeyler içip keyişenmek. Rakiya: Adı Türk rakısından geliyor, Balkanlar’ın tamamında hayli revaçta ve Bulgarların da en tercih ettiği alkollü içki. Derecesi yüzde 40 dolaylarında ve açık sarı renkte.

Rakiya’ya başta Çopska olmak üzere genelde salatalar eşlik ediyor. iki ana rakiya çeşidi var: Erik bazlı (slivova) olanı daha zengin aromalı. Üzümden yapılanı (grozdova) ise daha sek. Slivenska Perla, erik rakıları içinde en ünlü olanı. Üzüm rakısının en itibarlı sı da Pomorie şehrinde üretilen Alambik. fieftali, kayısı, elma, incir ve ayvadan üretilen rakiyalar da var. Bazı türleri tahta fıçılarda saklanıyor, bu da ona değişik bir aroma veriyor. Prepecenica alkol oranı yüzde 70’i geçebilen bir rakı çeşidi. Greyana ya da Kuvana ise kış günlerinde bal ya da şekerle yumuşatılarak ve özellikle de sıcak içiliyor. Mastika da anasonlu bir aperatif, sulandırılarak ya da susuz içilebiliyor.

Bulgar şarabına kendine özgü karakterini veren yerel üzümlerden üretilen şarapların en öne çıkanları Mavrud, Pamid, Gamza (Gımza) ve Misket; son derece kaliteliler. Gül vadisi bu üretimde önemli bir yer tutuyor. Ülkenin en kayda değer mahzenleri Pamidovo, Brestovitza, Karlovo, Brezovo ve Stara Zagora’da. Kesinlikle ziyaret edilip tadım yapılması gereken yerler. Melnik’te parlak renkli, en ünlü şaraplar üretiliyor. Harsovo, Mavrud ve Pamid (yumuşak ve hafif) uzun süre saklanabilen enfes kırmızı şaraplar. Kuzeyde üretilen Gamza da bekletilebilenlerden. Beyaz şaraplardan Misket dışında Dimyat (sek), Tamyanka, Madara (şekerli) ve Han Krum da çok beğeniliyor. Iskra, köpüklü şarabın en tutulanı.

Ülkenin kendi doğal kaynağı olan maden suları da çok tüketiliyor. Bilinen markalar: Devin, Hisarya ve Gorna Banya. Bulgaristan bira da üretiyor, hem kaliteli, hem de ucuz. En popüler biralar Kamenitza ve Zagorka; mutlaka tadılması gereken lezzetler. Değişik tat arayanlar Ariana ve Stolichno’yu da deneyebilir. Likörde ise gül, frambuaz ve vişne gibi tatlar görüyoruz. Ve boza ile ayran: Sofraları n sevilen unsurları.