Basit Faiz - Basit Faizde Gelecekteki ve Şimdiki Değer

KıRMıZı

TeK BaşıNa CUMHURİYET
V.I.P
Basit Faiz..

Faiz hesaplamalarında ya basit ya da bileşik faiz yöntemi kullanılabilir. Genellikle kısa vadeli (bir yıla kadar) finansal işlemlerde basit faiz, uzun vadeli (bir yıldan daha uzun) işlemlerde bileşik faiz kullanılmaktadır. Ancak günümüzde kısa vade ya da uzun vade anlayışının ülkelere, piyasanın özelliklerine göre değişmesi ve faizlerin çok yükselmesi nedeniyle kısa vadeli işlemlerde de bileşik faiz uygulaması yaygınlık kazanmıştır. Basit faizde, ödenecek faiz (borç para alma durumunda) ya da kazanılacak faiz (para yatırma durumunda) ana para üzerinden hesaplanır. Alınacak ya da verilecek faiz tutarı aşağıdaki eşitlik yardımıyla bulunabilir:

I = P x i x n
I = Basit faiz miktarı
P = Ana para, başlangıç sermayesi
i = Devre faiz oranı
n = Süre

Faiz oranlarının yıllık olarak ifade edilmesi alışılmış bir durumdur. Eğer yıldan daha küçük devre söz konusu ise bunun özellikle belirtilmesi gerekir. Örneğin altı aylık % 10, üç aylık % 8, aylık faiz oranı % 2 gibi. Faizle sürenin uyumlu olması gerekir. Faiz yıllık olarak alınmışsa sürenin de yıla dönüştürülmesi gerekir.


Örnek
Bir işletmenin 6 ay vadeli 800.000.000 TL’ lik bir krediye ihtiyacı vardır. Bu parayı X Bankasından %50 faizle kullanabilmesi söz konusu ise, ne miktarda faiz ödeyeceği verilen formülle şu şekilde hesaplanabilir:

P = 800 milyon TL
i = % 50
n = 6 ay = 6/12 yıl
I = ?

I = P x i x n
I = 800.000.000 x 0.50 x 6/12
I = 200.000.000
 

KıRMıZı

TeK BaşıNa CUMHURİYET
V.I.P
Basit Faizde Gelecekteki Değer

Anapara ile faizin toplamı anaparanın gelecekteki değerini gösterir. Bu işlem şu şekilde formüle edilebilir:

S = P + I

S = Anapara ve faizin toplamını ifade etmektedir. “I” ‘nın yerine eşiti konularak gerekli düzenlemeler yapılırsa;

S = P + P x i x n
S = P (1 + i x n) elde edilir.

Burada S, P’nin gelecekte bulacağı değerini ifade etmektedir. Benzer şekilde S’nin bugünkü değeri de P olmaktadır.

Örnek

Bir bankaya %45 yıllık faizle yatırılan 250.000 TL karşılığında 3 yıl sonunda hangi miktarda para geri alınacaktır?

P = 250.000 TL
i = %45
n = 3 yıl
S = ?

S = 250.000(1+0,45x3)
S = 587.500
 

KıRMıZı

TeK BaşıNa CUMHURİYET
V.I.P
Basit Faiz Şimdiki Değer

Gelecekteki herhangi bir zaman noktasında bir paranın şimdiki değeri yukarıda verilen formülden faydalanılarak şu şekilde bulunabilir:

P = S/(1+ixn)

Bu işleme iskontolama da denir. Finansal kararlarda iskontolama işlemleriyle sık sık karşılaşılır. Gelecek bir tarihteki paranın şimdiki değerini bulmada ya da senetlerin vade tarihinden önce paraya dönüştürülmesinde iskontolama işlemleriyle karşılaşılır.

Örnek

Bir makine 3 ay vadeli olarak 450.000 TL ‘ye, 5 ay vadeli olarak 525.000 TL’ye alınabiliyor. Faiz oranı %45 olduğuna göre makinenin ne şekilde alınması daha avantajlı olacaktır? Burada olduğu gibi farklı zaman noktalarında para giriş ya da çıkışlarının olduğu çeşitli alternatifler varsa, bu durumda bu alternatiflerin karşılaştırılabilmesi için aynı zaman noktasındaki değerlerinin bulunması gerekir. Zaman faktörü dikkate alınmayarak mutlak değerce düşük olan alternatifin seçilmesi durumunda 450.000 TL alternatifinin seçilmesi gerekirdi. Ancak bu paralar farklı zaman noktalarında olduğu için bu şekilde karşılaştırma yapmak doğru olmayacaktır. O halde alternatiflerin, karar günündeki değerlerinin bulunarak karşılaştırılmaları gerekir. Buna göre;

S’ = 450.000 TL
S” = 525.000 TL
i = %45
n’ = 3 ay = 3/12 yıl
n” = 5 ay = 5/12 yıl
P’ = ?
P” = ?

P' = 450.000/(1+0,45x3/12)
P' = 404.494,38


P'' = 525.000/(1+0,45x5/12)
P'' = 442.105,26

O halde makinenin 3 ay vadeli olarak alınması daha avantajlı olmaktadır.
 
Top